Haber Ulaşım ekibi olarak gerçekleştirdiğimiz Aksaray ziyaretinde, bölgenin köklü ve saygın markalarından Yeni Aksaray Seyahat’in Yönetim Kurulu Üyesi İbrahim Yumuşak ile kapsamlı ve samimi bir röportaj gerçekleştirdik. Aile şirketi olmanın sağladığı güçlü bağların iş kültürlerine yansımasından, sektöre getirdikleri yenilikçi hizmet anlayışına; doğru fiyatlandırma sorunlarından personel yetiştirme vizyonlarına, filolarına yaptıkları yatırımlardan MAN markasına duydukları güvene kadar birçok kritik konuya ışık tuttuk. Yumuşak’ın, “Bizde herkes birbirini dinler ama kimse kimsenin işine karışmaz” sözleriyle özetlediği yönetim anlayışı, şirketin başarısının ve ekip ruhunun temel taşlarından biri olarak öne çıkıyor. İşte sektörün nabzını tutan bu özel röportajımız. Keyifli okumalar!
HERKES BİRBİRİNİ DİNLER, KİMSE KİMSENİN İŞİNE KARIŞMAZ
1985 yılının 1 Nisan’ında Aksaray’da doğdum. Evliyim ve dört kız çocuğu babasıyım. Şu anda aile şirketimizin yöneticilerinden biriyim. Babam, kardeşim ve ben birlikte yönetim kadrosunda yer alıyoruz. Şirketimizi ortaklaşa yönetiyor, işletiyor ve insanlara istihdam sağlamaya, katma değer üretmeye çalışıyoruz. İş yerimizde kapılar her zaman açık, herkesin birbirini duyabileceği samimi ve şeffaf bir ortam yaratmaya özen gösteriyoruz. Şirketimizin en önemli özelliklerinden biri; hesap verebilen ve hesap alabilen, tamamen şeffaf bir yapıya sahip olmasıdır. İş bölümü de bu anlayışa göre düzenlenmiş durumda. Herkes birbirini dinler ancak kimse kimsenin işine karışmaz. Yetki ve sorumluluklar net bir şekilde tanımlanmıştır. Tabii ki gün sonunda, ay sonunda veya yıl sonunda mutlaka istişare ederek ticaretimize yön vermeye devam ediyoruz.
SEKTÖRDE DOĞRU FİYATLANDIRMA YAPILAMIYOR 2022 yılından bu yana otobüsçü ne yazık ki aradığı dengeyi ve kazancı bulamıyor. Sektörde doğru fiyatlama yapılamıyor; maliyetler artarken gelirler aynı oranda yükselmiyor. Özellikle son dönemde Ege, Güneydoğu Anadolu ve Doğu Anadolu bölgelerinde ciddi yatırımlar yapıldığını görüyoruz ancak bu yatırımlar gerçekleştirilirken yeterli Ar-Ge çalışmaları yapılmıyor. Gerçekten o bölgelerde ihtiyaç var mı? Yapılan yatırımlar ne kadar işlevsel olacak? Bu sorular yeterince sorgulanmadan hareket ediliyor.
2006’lı yıllarda bir aracın peronda hizmet süresi maksimum 5 yıldı. O dönemlerde işletmeciler araçlarını yenileyerek yatırımlarını zincirleme şekilde sürdürüyorlardı ancak 2012-2013 yıllarında 2+1 koltuk düzenine geçişlerin başlamasıyla birlikte dengeler bozuldu. Bugün geldiğimiz noktada, aynı peronda 2025 model bir araçla 2011 model bir aracın birlikte çalıştığını görüyoruz. Bu durum hizmet kalitesini doğrudan etkiliyor. Eski model araçlarla uzun mesafe taşımacılığı yapmak hem konforu azaltıyor hem de yolcu memnuniyetini düşürüyor. Ayrıca 12 metrelik araçların 40 koltuklu hâle getirilmesi gibi uygulamalar da ciddi sıkıntılara yol açıyor. Yolcular adeta üst üste seyahat ediyor.
Bugün sektörde hizmet veren araçların %50’sinden fazlası, 2+2 koltuk düzeninden 2+1’e dönüştürülmüş, revize edilmiş durumda ve bu araçların uygunluk belgeleri de tartışmalı. Bu nedenle acilen bir düzenlemeye ihtiyaç var. Hatta bana göre bu sistemden tamamen çıkılması, sektöre daha net ve sürdürülebilir bir yapı kazandıracaktır.
“ALTTAN YETİŞME” KÜLTÜRÜNÜ YAŞATIYORUZ Bazı meslektaşlarımız yıllardır yatırım yapmadıkları için fiyatlandırma konusunda zorlanmıyorlar ancak bugün sıfır bir otobüsün 15 milyon TL’yi aşan bir maliyeti olduğunu düşündüğümüzde piyasada yapılan bazı fiyatlamaların sürdürülebilirliği ne yazık ki mümkün değil. Biz ise başkalarının ne yaptığıyla ilgilenmiyoruz; kendi işimize odaklanıyoruz. Neler yapabiliriz, nasıl daha iyisini başarabiliriz, ona bakıyoruz. Bu doğrultuda ilk adımı acentelerimizden başlatarak attık. Kendi personelimize yatırım yaptık, eğitimler verdik. Dışarıdan personel alımı yapmıyoruz. Operasyon personelimizi, kâtiplerimizi, peron görevlilerimizi kendi içimizde yetiştiriyoruz. Bu sayede ekip içinde aidiyet duygusu gelişiyor.
Bizde herkes bilir ki bir personel peron görevlisi olarak başlasa bile zamanla daha üst pozisyonlara yükselebilir. Örneğin dışarıdan kâtip aramak yerine, mevcut peron görevlimizi bu pozisyona getiriyoruz. Operasyon personelimiz ayrıldığında da kadro içinden yukarıya doğru bir geçiş yapıyoruz. Bu yaklaşım, sektörde zamanla kaybolmaya yüz tutmuş olan “alttan yetişme” kültürünün yeniden canlanmasına da katkı sağlıyor.
YENİ AKSARAY SEYAHAT BÜYÜK BİR AİLE Yeni Aksaray Seyahat, tam anlamıyla bir aile. Burada herkes kendisine değer verildiğini bilir ve emek gösterdiğinde belli bir noktaya gelebileceğinin farkındadır. Bu anlayış, hizmet kalitemizi doğrudan olumlu etkiliyor. Elbette araç yatırımı da yapıyoruz ancak bizim için asıl önemli olan gittiğimiz güzergâhlardaki işletmelerin büyük çoğunluğunun yani yaklaşık %80’inin bize ait olması. Bu sayede hem hizmet standardımızı koruyor hem de müşteri memnuniyetini üst seviyelere taşıyoruz. Birçok noktada F1 belgesinin doğrudan bizde olması da yolcularımıza ekstra bir konfor ve güven sağlıyor. Öz mal şubede hizmet vermenin avantajını hem biz yaşıyoruz hem de müşterimiz doğrudan hissediyor.
MAN MARKASINDAN ÇOK MEMNUNUZ Fırıncılar Gıda ve Mapar ailesinden Yalçın Şahin, bizim için son derece kıymetli bir paydaş. 2022 yılından bu yana Mapar ailesinin bir parçasıyız. 2023 yılında Yalçın Bey ile yaptığımız istişareler sonucunda araç filomuzu düzenli olarak yenilemeye başladık ve araç yaş ortalamamızı sürekli geri çekiyoruz. Şu anda Türkiye’de yalnızca öz mal araç filosunda tamamen MAN markasını kullanan tek firmayız. 2022, 2023 ve 2024 yıllarında MAN yatırımlarımızı sürdürdük; 2025’te de devam ediyoruz. 2026’da da yeni alımlar planlıyoruz. Aslında 2011 yılından bu yana MAN markasıyla çalışıyoruz. Öncesinde Neoplan kullanıyorduk; ancak daha sonra MAN’a geçiş yaptık. Bu geçişte Yalçın Bey’in yönlendirmesi ve desteği çok belirleyici oldu. Özellikle 2020 ve sonrası MAN modellerinden son derece memnunuz. Bakım aralıklarının uzun olması, düşük işletme maliyetleri ve kronik arıza yaşanmaması büyük avantaj sağlıyor. Elektrik, motor, şanzıman ya da diferansiyel kaynaklı neredeyse hiçbir sorunla karşılaşmıyoruz. Yolcularımız da MAN araçlardan oldukça memnun. Konforlu bir seyahat deneyimi sunuyor. Aynı şekilde kaptanlarımız da MAN sürmeyi tercih ediyor. Hatta “Ben başka marka sürmem” diyen kaptanlarımız var.
MAPAR BİZİM İÇİN “ZİRVEDEKİ İŞ ORTAĞI” Mapar, gerçekten bu işin en tepe noktalarından biri. Bayramda, gecede, gündüzde, ne zaman ihtiyaç duysak hep yanımızda oldular. Ramazan ayında bile İzmir’den gece boyunca kesintisiz hizmet aldık. Bu noktada özellikle Yalçın Şahin Bey’e teşekkür etmek istiyorum; desteği her zaman çok kıymetli oldu. İstanbul’da BS Teknik, Hendek’te BS Teknik, Ankara’da MAN Otobüs & Kamyon, Konya ve Kayseri’de ise yine Mapar iş ortaklarımız aracılığıyla hizmet alıyoruz. Gittiğimiz her noktada güler yüzle karşılanıyor, işlerimiz hızlı ve sorunsuz şekilde çözülüyor.
KENDİ KAPTANIMIZI KENDİMİZ YETİŞTİRİYORUZ Kaptanlarımız da şirketimizin birer çalışanı değil, ailemizin bir parçası. Bugün görevde olan birçok kaptanımız, muavinlikten yetişerek bu noktaya geldi. Aramızdaki bağ sadece iş ilişkisiyle sınırlı değil; kaptanlarımız ve tüm personelimizle aramızda çok güçlü bir aidiyet duygusu var. Araçlarımızın yakıt tüketimi ortalama 21 ile 22,5 litre arasında seyrediyor. Bu konuda hem verimliliğe önem veriyoruz hem de kaptanlarımızın araç kullanımı konusunda bilinçli hareket etmesi için gerekli desteği sağlıyoruz. Burada en büyük destekçimiz ise her zaman babam oldu. Kaptanlarımızla sürekli iletişimde kalarak, onların kendilerini bu yapının önemli bir parçası olarak hissetmelerini sağlayan da odur. Onun yaklaşımı, şirket kültürümüzde aidiyetin temelini oluşturuyor.
AKSARAY HALKI BİZİ SEVİYOR Kâmil Koç ile güçlü bir iş ortaklığımız var. Farklı hatlarda birlikte çalışıyor, yeni araçlarla mümkün olan en sorunsuz hizmeti sunmaya özen gösteriyoruz. Yolcu konforuna büyük önem veriyoruz ve bu anlayış, operasyonlarımızın merkezinde yer alıyor. Aksaray halkı da bize güven duyuyor. Güzergâhımız üzerindeki yolculardan da sürekli olumlu geri dönüşler alıyoruz. Elbette hiçbir işletme tamamen hatasız olamaz; ancak biz, ortaya çıkan her soruna anında müdahale ediyor, yolcularımızın mağduriyetini en hızlı şekilde gidermeye çalışıyoruz.
Yasal düzenlemelere ve sürüş sürelerine titizlikle riayet ediyoruz. Hem yolcularımıza hem de personelimize değer veriyoruz. Şirket kültürümüzün temelinde karşılıklı saygı var. Bu aile içinde herkes birbirini önemser, destekler. Bize göre başarının sırrı da tam olarak burada yatıyor: Değer veren, sorumluluk alan ve çözüm odaklı bir ekip olmak.