Söyleşi - Foto: Eren Durdabak
Haber Ulaşım: Seç Turizm'in kuruluşundan bahseder misiniz? Kaç yılında, kim tarafından kuruldu?Mirasa Sahip ÇıkıyoruzKONUKOĞLU: Gaziantep merkezli Seç Turizm, 1972 yılında, rahmetli babam Mehmet Saip Konukoğlu tarafından kuruldu. 1985 yılında Seç Otobüs ve Turizm İşletmesi A.Ş. olarak aile şirketi oldu. Firmamız, bir yandan büyürken, diğer taraftan da hizmet anlayışı ve kalitesiyle sektörün imajına katkıda bulundu. Bize bırakılan bu güzel mirası gözümüz gibi koruyor, korumaya da devam edeceğiz.
Haber Ulaşım: Seç Turizm bünyesinde kaç adet araç mevcut? Bunların kaçı özmal? Filonuz hangi marka araçlardan oluşmakta?Farklı Markalar AldıkKONUKOĞLU: Hali hazırda filomuzda 50 adet otobüs bulunmakta olup bunların tamamı özmal araçlardan oluşmaktadır. Araç parkımızın ağırlıklı kısmını, Neoplan serisi araçlar teşkil ediyor. Öte taraftan geçen yıl 10 adet 2020 model Temsa Maraton’u ve 8 adet de Mercedes-Benz Tourismo Relax otobüslerle filomuzu büyütüp, yaş ortalamasını daha da gençleştirdik. Pandeminin seyri ve işlerin durumuna göre yeni otobüs yatırımları yapabiliriz.
Haber Ulaşım: Pandeminin hüküm sürdüğü 2020 yılı Seç Turizm için nasıl geçti?Kayıp Bizde De Büyük OlduKONUKOĞLU: 2020 yılını iki farklı şekilde ele almak gerekiyor. Yılın ilk 2,5 ayını değerlendirecek olursam; parlak geçen 2019’un ardından 2020 senesine de çok iyi bir başlangıç yaptık. Daha sonrasında, karantina nedeniyle 50 yıla yakın tarihi olan firmamız 2 ay boyunca kontak kapattı, araçlarımız parklarda yattı. Ardından kısmi normalleşmeye geçildiği mayıs ayı itibariyle, faaliyetlerimize tekrardan başladık. Ancak otobüslere getirilen yüzde 50 kısıtlı kapasite nedeniyle beklentilerimizi karşılayamadık. Ciddi oranda zararımız mevcut. 2019 yılında elde ettiğimiz verilerin çok çok gerisinde kaldık. Yüzde 60-70 daralmadan söz ediliyor; ortalama öyle oldu.
Haber Ulaşım: Devam eden pandemi hakkında ne düşünüyorsunuz? Çok kritik hale gelen bu yaz sezonu hakkında neler söylersiniz?Tüm Planlar Alt Üst OlduKONUKOĞLU: Pandemi süreci, tüm Türkiye’de olduğu gibi bölgemizde de yaşamı ve ekonomiyi alt üst etti. Üstelik süreçle ilgili tam bir belirsizlik söz konusu... Ne zaman biter, sezonu sezon gibi yaşayabilecek miyiz; tamamen muamma. Biz de herkes gibi, neyle karşılaşabileceğimizi bilemiyoruz.
Benim gözlemlerime göre sezonu kimse gözünde canlandıramıyor. Belki haziran ayından sonra bir hareketlenme olacaktır. İnsanların seyahat noktasında, vaka sayılarından kaynaklı korkuları mevcut. Herkes birbirinden çekinmeye başladı. Ama umudumuz, bir an önce pandeminin bitmesi yönünde ve hem halk olarak hem de bizler yeniden eski günlerimize geri dönüş sağlarız. Bu sezon işlerin açılacağına dair umudu çok zor olarak görüyorum.
Haber Ulaşım: Hükümet çeşitli özellikle pandeminin ilk yılında destek paketleri açıkladı. Sizce bu destekler sektör için yeterli miydi?Gerekli Desteği AlamadıkKONUKOĞLU: Destek olarak sadece 2020 yılı Nisan-Mayıs aylarında sigorta ve kısa çalışma ödeneklerinden faydalandık. Bunun haricinde hükümetimizden ciddi bir destek alamadığımızı belirtmek isterim. KDV yüzde 18’den yüzde 8’e düşse de, bunun faydasını pek fazla göremedik. Biz isterdik ki otogar çıkış ücretleri, yazıhane kiraları, köprü ücretleri, otoyol ücretleri, ÖTV, MTV vs noktasında da ya muafiyet ya da indirim yapılsın; ama yapılmadı. Maalesef bu taleplerimiz noktasında hükümetten destek alamadık. Bu süreç, bir süre daha bu şekilde devam edecek. Bence hükümetimiz, bu gider kalemlerini yeniden değerlendirmeli.
Haber Ulaşım: Sektörde yaşanan yıkıcı rekabet hakkında neler aktarmak istersiniz? Bölgenizde de bu manasız rekabet var mı?Transitler Rekabet YapıyorKONUKOĞLU: Bu konuyu şöyle değerlendirmek gerekiyor: Gaziantep’i transit olarak kullanan diğer bölgelere ait firmalar maalesef bu noktada çok yanlış yapıyor. Kurtarıp kurtarmadığına bakmaksızın yolcunun istediği fiyata bilet kesiyor. Öyle ucuz rakamlar ki şaşarsınız. Tabii bunların bu tutumu biz Gaziantep merkezli firmalara çok ciddi zararlar veriyor. Yerel firmalarımız, bu konuda daha tutarlı ve mantıklı davranıyor ama tabii ki bu yetmez! Eskiden firma sahipleri bir araya gelip ortak tutum alabiliyordu, şimdi ise bundan eser bile yok.
Haber Ulaşım: Sizin de belirttiğiniz üzere Seç Turizm, 2020 yılında filosuna ilk kez Temsa Maraton otobüsler kattı. Bu yatırımdan memnun musunuz?Temsa’dan MemnunuzKONUKOĞLU: Biz Temsa Maraton otobüslerden beklentimizin üzerinde verim aldık ve ziyadesiyle memnun kaldık. Otobüsler, pek çok artısının yanında özellikle bagaj konusunda bizleri rahatlattı. Yakıt konusunda da ciddi oranda başarılı. Yolcu araçlarımızdan çok memnun. Bu kısım bizim için çok çok önemli tabii.
Haber Ulaşım: Yatırımın zorlaşması nedeniyle filoların yaş ortalaması artıyor. Haliyle bakım-onarım maliyetleri de yukarı çıktı. Bu durum sizi nasıl etkiliyor; kısaca anlatır mısınız?Maliyetler ArtıyorKONUKOĞLU: Tabii ki araçlar eskidikçe maliyetlerimiz artmaya başlıyor. Markalar dışa bağımlı olduğu için, kur arttıkça, yedek parça, işçilik maliyetleri de artıyor. Ama diğer taraftan biz, artan bu maliyetleri bilet fiyatlarına yansıtamıyoruz. Maalesef kur dalgalanması sebebiyle yedek parça fiyatları artış gösterdi. Bu durumda bizi etkiliyor.
Haber Ulaşım: 2021 yılı içerisinde yeni hat planlamalarınız olacak mı?Planlar Pandemiye BağlıKONUKOĞLU: Şu anlık yeni hat girişimimiz yok. Bu durum biraz da pandemi durumunun seyrine bağlı. Büyüme planlamalarımızı pandemi sonrasında yapacağız.